Çünkü gönüllü uyum, mükellefin vergi ödeme sorumluluğunu yalnızca cezadan korktuğu için değil; topluma ve devlete karşı görev bilinciyle yerine getirmesidir. Bu davranış demokratik toplumlarda vergi ahlâkının temelini oluşturur.

• Devlete duyulan güven
• Vergi sisteminin sadeliği
• Kamu hizmetlerinin kalitesi ve şeffaflığı
Bu unsurlar bir arada olduğunda, mükellefler vergi kaçırmak yerine sistemi desteklemeye yönelir.

Çünkü vergiye yönelik bireysel davranışlar çoğu zaman sadece ekonomik değil, aynı zamanda psikolojik nedenlere dayanır. Bu nedenle devletin sadece vergi tahsilatı değil, mükellef algısı üzerine çalışması gerekir.

Sık sık çıkarılan aflar, dürüst mükellefleri cezalandırır gibi algılanır ve vergi sistemine güveni azaltır. Gönüllü uyumun temelini zedeler.

Mükellefler vergi sistemini adil olarak algıladıklarında, vergiye uyum oranı ciddi şekilde artar. Algılanan adalet, ödemenin gönüllülük derecesini etkiler.

Pişmanlıkla beyan, süresi içinde verilmemiş veya eksik verilmiş beyanların, vergi dairesine kendiliğinden bildirilmesidir. Bu durum, vergi ziyaı cezası ve kaçakçılık suçunu ortadan kaldırabilir.

Tüm mükellefler ve vergi sorumluları, ayrıca vergi ziyaına iştirak eden diğer kişiler de bu hükümlerden faydalanabilir.

Vergi ziyaı cezası ve kaçakçılıkla ilgili hükümler uygulanmaz. Ancak usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları kesilebilir.

Gelir, kurumlar, KDV, ÖTV, stopaj, değerli konut, konaklama gibi beyana dayalı tüm vergiler için geçerlidir. Ancak emlak vergisi gibi beyana dayanmayanlar için geçerli değildir.

a. Mükellef dilekçe ile durumu bildirir.
b. 15 gün içinde beyannamesini verir.
c. Pişmanlık zammı ile birlikte ödeme yapılır.
Tüm şartlar sağlandığında cezasız tamamlanır.

Kanuni vade tarihinden itibaren her ay ve kesri için %4,5 oranında gecikme zammı (pişmanlık zammı) uygulanır.

Eğer beyan verilecek vergi türü, inceleme altındaki vergi türünden farklıysa, evet mümkündür. (Örnek: KDV incelenirken MPHB için beyan verilebilir.)

Evet, vergi çıkmasa da beyan geçerli olur. Ancak usulsüzlük cezası gündeme gelebilir.

İdare, şüpheli işlem veya uyumsuzluk tespit ettiğinde, mükellefe yazılı olarak izahat talebinde bulunabilir.

Evet. İzaha rağmen ikna edici bir cevap verilemediyse, pişmanlıkla beyan hükümleri uygulanabilir.

Evet. Vergi indirimi gibi bazı avantajlardan yararlanmayı engelleyebilir.

İşlem süreci aynıdır. Ancak elektronik beyanlarda sistem otomatik olarak tahakkuk fişi üretir ve süre takibi daha net yapılır.

Çünkü karmaşıklık, hataya açık ortam yaratır. Mükellef ya sistemden uzaklaşır ya da danışman maliyeti yükselir.

Araştırmalara göre en caydırıcı unsur belirsizliktir. Açık kurallar ve sabit uygulamalar, mükellef davranışını olumlu etkiler.

Pişmanlık geçersiz sayılır ve hem gecikme zammı hem de vergi ziyaı cezası kesilir.

Evet. Özellikle hazır beyan sistemine dâhil mükellefler bu yolla işlem yapabilir.

Hayır. Tam ödeme yapılmadıkça pişmanlık hükümleri uygulanmaz.

Vergi bilinci yüksek toplumlarda kayıt dışılık oranı düşer. Gönüllü uyum, kayıt altına geçişin anahtarıdır.

Hayır. Pişmanlıkla yapılan beyanlar “kanuni beyan” niteliğindedir. İptali ancak düzeltme beyannamesiyle mümkündür.

Mükellefi doğru yönlendirmek, beyannameleri zamanında ve eksiksiz sunmak, pişmanlık ve izah süreçlerinde rehberlik etmektir. Mali müşavir, uyumun omurgasıdır.