Türkiye’nin stratejik coğrafi konumu, uluslararası taşımacılık sektörünü ülke ekonomimiz için vazgeçilmez kılıyor. Özellikle Avrupa-Türkiye ve Avrupa-Ortadoğu hattındaki yoğun ticaret, Karadeniz ülkeleriyle olan stratejik bağlarımız ve artan küresel lojistik talepleri, Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu’ndaki “Taşımacılık İstisnası”nı sektör profesyonelleri için hayati bir düzenleme haline getiriyor. Bu istisna, KDV Kanunu’nun ilk çıktığı günden bu yana temel yapısını koruyarak 2025 yılı itibarıyla da güncelliğini korumaya devam ediyor.

KDV Kanunu’nda Uluslararası Taşımacılık İstisnası: Kod 14/1 ve 311

KDV Kanunu’nun 14. maddesi, “Transit Taşımacılık” başlığı altında uluslararası taşımacılık işlerini vergiden istisna tutar. Bu istisna, uygulamada genellikle 14/1 istisna kodu ile anılır ve 311 istisna kodu olarak KDV beyannamelerinde yer alır. İstisna, ilgili ülkeler arasında karşılıklı olma şartını taşır ve Cumhurbaşkanlığı tarafından belirlenen taşıma işlerini kapsar. Cumhurbaşkanlığı, Kanun’dan aldığı yetkiyle deniz, hava, kara ve demiryolu ile yapılan yük ve yolcu taşıma işlerini vergiden istisna etmiştir.

Peki, Tam Olarak Hangi İşler Bu İstisna Kapsamında Yer Alır?

11 Seri No’lu KDV Tebliği, bu istisnanın kapsamını son derece net bir şekilde belirlemiştir. 2025 yılı için de geçerli olan bu tebliğe göre, uluslararası taşımacılıkta KDV istisnası şu durumlarda uygulanır:

1. Yabancıdan Yabancıya Taşıma (Transit Taşımacılık): Yabancı bir ülkede başlayıp Türkiye’den geçerek başka bir yabancı ülkede sona eren taşıma işleri. (Örnek: Almanya’dan çıkan bir ürünün Türkiye üzerinden geçerek Irak’a ulaşması.)
2. Yabancıdan Türkiye’ye Taşıma (İthalat Taşımacılığı): Yabancı bir ülkede başlayıp Türkiye’de sona eren taşıma işleri. (Örnek: Çin’den gemiyle getirilen bir malın İzmir Limanı’nda boşaltılması.)
3. Türkiye’den Yabancıya Taşıma (İhracat Taşımacılığı): Türkiye’de başlayıp yabancı bir ülkede sona eren taşıma işleri. (Örnek: Gaziantep’ten üretilen tekstil ürünlerinin karayoluyla Fransa’ya sevk edilmesi.)

Tebliğ, özellikle lojistik sektöründe büyük önem taşıyan bir konuya da açıklık getirir: Organizasyon İşlerinin İstisnası. Uluslararası taşımacılıkta faaliyet gösteren mükelleflerin taşıma işini bizzat yapmayıp, kısmen veya tamamen başka firmalara taşere etmeleri durumunda da hem taşıma işini yüklenen organizatör firma hem de fiili nakliyeyi gerçekleştiren ikinci derece yüklenici firma bu istisnadan faydalanır. Ancak, ikinci derece yüklenicilerin taşıma faaliyetinin Türkiye içinde başlayıp bitmesi halinde bu işler vergiye tabi olacaktır.

Özetle, uluslararası taşımacılık KDV istisnasından kimler yararlanabilir?

• Gerçek veya tüzel kişi taşımacılar.
• Yük veya yolcu taşıması yapanlar.
• Deniz, hava, kara veya demiryolu ile taşıma yapanlar.
• Müşterilerin yurt dışında veya Türkiye’de yerleşik olması fark etmeksizin.
• Taşıma işini bizzat yapanlar veya organizasyonunu üstlenenler (organizatör firmalar).

---

Uluslararası Taşımacılık KDV İadesi Hakkınız ve Karşılaşılan Zorluklar

KDV Kanunu’nun 32. maddesi, uluslararası taşımacılık istisnasını tam istisna kapsamına alır. Bu, mükelleflerin bu faaliyetler nedeniyle ödedikleri KDV’yi indirme ve belirli koşullarda iade alma hakkına sahip oldukları anlamına gelir. Başka bir deyişle, uluslararası taşımacılık işlerinde katlandığınız KDV’yi (yakıt, bakım, personel giderleri vb.) indirim yoluyla mahsuplaştırabilir, hatta hesaplanan KDV’niz yeterli değilse nakit iadesini talep edebilirsiniz. İşte burada uluslararası taşımacılıkta KDV iadesi nasıl hesaplanır sorusu gündeme gelir.

Ancak, bu iade süreçlerinde özellikle organizatör firmaları bekleyen önemli zorluklar var:

1. Belge Teminindeki Problemler: En büyük sorun, taşımacılığı kendi araçlarıyla yapmayan, işi taşeronlara devreden organizatör firmaların KDV iade taleplerinde karşılaştığı belge problemidir. 11 Seri No’lu KDV Tebliği organizatör firmaların faaliyetlerini istisna kapsamında görse de, KDV iadesi için istenen belgeler genellikle fiili taşımayı yapan firmalara odaklanmıştır. Organizatör firmaların hangi belgeleri sunacağı konusunda yeterli netlik bulunmaz.

2. Vergi Dairelerinin Yaklaşımı: Bu belirsizlik, vergi dairelerinin organizatör firmaların iade taleplerine daha temkinli yaklaşmasına ve sürecin uzamasına neden olabilir.

3. Bilgi Paylaşımı Zorlukları: Fiili taşıyıcı firmalar, ticari sırlar veya güvenlik gerekçeleriyle bazı belgeleri organizatörlerle paylaşmaktan çekinebilirler. Bu durum, organizatörlerin gerekli evrakları temin etmesini zorlaştırır. Hatta Gümrük İdaresi’nce kabul edilen bazı belgeler bile KDV iadesi işlemlerinde her zaman yeterli görülmez.

---

Adım Adım Uluslararası Taşımacılık KDV İadesi Süreci (2025 İçin)

Uluslararası taşımacılık faaliyetlerinizden doğan KDV iadesini başarıyla almak için şu adımları takip edebilirsiniz:

1. İstisna Kapsamındaki İşlemleri Belirleyin: KDV Kanunu’nun 14. maddesi ve 11 Seri No’lu KDV Tebliği kapsamında yer alan uluslararası taşımacılık faaliyetlerinizi doğru bir şekilde tespit edin. Türkiye’ye giriş-çıkış, transit geçiş veya sadece Türkiye’den başlayan/biten uluslararası taşımalarınızı belirleyin. Bu, 14/1 uluslararası taşımacılık istisna kodu altında değerlendirilir.
2. Yüklenilen KDV’yi Hesaplayın: İstisna kapsamındaki bu taşıma faaliyetleri için yüklendiğiniz tüm KDV tutarlarını (yakıt, bakım, personel giderleri, taşeron hizmet alımları vb.) ayrıntılı olarak hesaplayın ve belgelendirin. Tüm faturalar ve ilgili gider belgeleri bu aşamada kritik öneme sahiptir. 311 14/1 uluslararası taşımacılık muhasebe kaydı ile ilgili süreçlerin doğru işletilmesi bu noktada önem taşır.
3. Gerekli Belgeleri Hazırlayın: Bu aşama, özellikle organizatör firmalar için hassastır. Maliye Bakanlığı tebliğlerinde belirtilen genel belgelere ek olarak, taşıma sözleşmeleri, navlun faturaları, gümrük beyannameleri, TIR karneleri, CMR belgeleri, manifestolar gibi uluslararası taşımacılıkta yaygın olarak kullanılan tüm belgeleri eksiksiz toplamanız gerekir. Fiili taşıyıcı firmalardan almanız gereken belgeler için proaktif olmalısınız.
   • KDV İadesi İçin Önemli Belgeler: Belge Türü, Açıklama,
   • Taşıma Sözleşmesi: Hizmetin uluslararası niteliğini kanıtlar.
   • Navlun Faturası: Taşımacılık hizmetinin bedelini ve uluslararası güzergahını gösterir.
   • Gümrük Beyannamesi: İhracat veya transit işlemleri için düzenlenmiş, malın ülke sınırlarını geçtiğini gösteren belge.
   • TIR Karnesi: Uluslararası karayolu taşımacılığında kullanılan, malların gümrük denetiminde olduğunu belirten belge.
   • CMR Belgesi: Uluslararası karayolu taşımacılığı sözleşmesi belgesi.
   • Manifesto: Özellikle deniz ve hava yolu taşımacılığında yükün ayrıntılı dökümünü içeren belge.
   • Yüklenilen KDV Listesi: Taşımacılık faaliyetine ilişkin tüm alış faturaları ve KDV tutarlarının detaylı dökümü.
   • Diğer İlgili Belgeler: Güzergah bilgileri, geçiş belgeleri, sigorta poliçeleri gibi taşımanın uluslararası niteliğini teyit eden ek evraklar
4. KDV Beyannamesinde İade Talep Edin: KDV beyannamenizin ilgili bölümlerinde, uluslararası taşımacılık istisnasından doğan iade tutarınızı beyan edin. Bu tutar, indirilemeyen KDV’nizi gösterir. 2025 yılı itibarıyla 130.700 TL olarak belirlenen iade konusu yapılamayacak KDV tutarı sınırına dikkat edin. Bu limitin altındaki iade talepleri genellikle YMM raporu veya vergi incelemesi gerektirmeden yapılabilirken, üzeri için Yeminli Mali Müşavir (YMM) tasdik raporu zorunludur.
5. İade Başvurusunu Tamamlayın: Gerekli tüm belgelerle birlikte vergi dairesine iade başvurusunda bulunun. Bu başvuruyu Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) dijital platformları üzerinden, belirlenen standart belge formatlarını kullanarak elektronik ortamda yapmanız büyük önem taşır. Belgelerinizi doğru formatlarda dijital ortama yüklemek, sürecin hızlanmasına yardımcı olacaktır.
6. Vergi Dairesi Değerlendirmesi ve İade: Vergi dairesi, başvurunuzu ve ibraz ettiğiniz belgeleri titizlikle değerlendirecektir. Eksik veya hatalı belge tespiti durumunda ek belge talepleriyle karşılaşabilirsiniz. Değerlendirme sonucunda iadeye hak kazandığınız tutar banka hesabınıza yatırılacak veya mevcut vergi borçlarınıza mahsup edilecektir.

---

2025 Yılı ve Geleceğe Yönelik Beklentiler: Lojistik KDV İadesinde Şeffaflık

2025 yılı itibarıyla, lojistik KDV iadesi süreçlerinde bazı güncellemeler ve beklentilerimiz mevcut:

Konu	Detaylar
KDV İade Sınırı Güncellemesi	2025 yılı için belirlenen iade konusu yapılamayacak KDV tutarı sınırı 130.700 TL’dir. Bu tutarın altındaki iadeler genellikle YMM raporu veya vergi incelemesi gerekmeksizin yapılabilir. Üzerindeki iadelerde ise Yeminli Mali Müşavir (YMM) tasdik raporu zorunlu olmaya devam etmektedir.
Dijitalleşmenin Rolü	Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), dijitalleşme kapsamında belirli standart belge formatlarının elektronik ortamda yüklenmesini zorunlu kılmıştır. Bu adım, belge eksikliğinden kaynaklanan sorunları azaltmayı hedeflese de, organizatör firmaların hangi belgeleri dijital olarak sunacağı konusunda daha fazla netliğe ihtiyaç duyuluyor.
Yeni Belgeleme Kriterleri	Transit taşımaların belgelendirilmesine ilişkin yeni kriterler yayımlanmıştır. Bu kriterlerin organizatör firmaların belge yükümlülüklerini nasıl etkilediği yakından takip edilmeli.B

---

Vergi Merkezi ile Uluslararası Taşımacılıkta Doğru Adımlar Atın

Taşımacılık sektöründeki firmaların çoğu organizatör niteliğinde olduğundan, uluslararası taşımacılıkta KDV iadesi konusunda benzer sorunlar yaşıyorlar. Bu durum, Mali İdare’nin konuya net bir açıklık getirme ihtiyacını daha da belirginleştiriyor. Özelgelerle sağlanan geçici çözümler yerine, gümrük mevzuatıyla uyumlu, yasal bir düzenleme veya kapsamlı bir tebliğ ile net bir yol haritası belirlemek şart. Böylece hem sektördeki firmaların yaşadığı problemler ortadan kalkacak hem de mevcut belirsizlikler giderilerek taşımacılık sektörüne önemli bir katkı sağlanacak.

Uluslararası taşımacılık yapan firmalar için KDV iadesi süreçlerindeki belirsizlikler, nakit akışını olumsuz etkiliyor ve rekabet güçlerini zayıflatıyor. Vergi Merkezi olarak, 2025 ve sonrası için daha şeffaf ve uygulanabilir bir belge sisteminin hayata geçirilmesi gerektiğine inanıyoruz ve bu süreçte sizlere profesyonel destek sunmaktan memnuniyet duyarız. 311 14/1 uluslararası taşımacılık KDV iadesi ve 311 istisna kodu gibi teknik konularda doğru danışmanlık almak, süreçlerinizi hızlandırır ve olası riskleri minimize eder. Firmamız, uluslararası taşımacılıkta KDV iadesi nasıl hesaplanır gibi konularda da detaylı analizler sunarak doğru beyan ve iade taleplerinizi oluşturmanıza yardımcı olur.

Online Destek ve Randevu İçin:

Uluslararası taşımacılık faaliyetlerinizde KDV iadesi süreçlerinde yaşadığınız spesifik zorluklar veya merak ettikleriniz mi var? Vergi mevzuatındaki güncel gelişmeler ışığında en doğru bilgiyi almak ve profesyonel destekle süreçlerinizi sorunsuz yönetmek için bizimle iletişime geçin

📌 vergimerkezi.com.tr – Vergi Merkezi | Mali Müşavirlik Hizmetleri Ltd. Şti.
📌 umutakpinar.com – Umut AKPINAR | Mali Müşavirlik Hizmetleri
📞 Bizi Arayın: 0212 230 03 04